Dzień 1 | - Wstęp teoretyczny - budowa materii, budowa atomu, układ okresowy pierwiastków. Materiały naturalne, materiały inżynierskie. Dlaczego nie stosujemy czystego żelaza? Stopy metali żelaznych (stale, staliwa, żeliwa) – różnice.
- Struktura i własności oddziaływania między atomami, sieci krystalograficzne, podstawowe układy, szczególnie te występujące w metalach: A1, A2 i A3 – ich wpływ na własności mechaniczne (wytrzymałościowe lub plastyczne). Odmiany alotropowe żelaza (różna budowa krystalograficzna) oraz ich wpływ na własności mechaniczne (wytrzymałościowe i plastyczne - podatność do obróbki plastycznej), czy też na własności technologiczne.
- Obróbka plastyczna metali i stopów - mechanizmy odkształcenia plastycznego: poślizg lub bliźniakowanie, wady budowy krystalograficznej: punktowe, liniowe, powierzchniowe, wpływ gęstości wad budowy na własności wytrzymałościowe i na umocnienie metali i ich stopów, obróbka plastyczna na zimno, stopień gniotu i wyżarzanie międzyoperacyjne (rekrystalizujące), Obróbka plastyczna na gorąco – gdzie, kiedy i po co ją stosujemy?
- Metalurgia. Podział i klasyfikacja stopów Fe: stale, staliwa, żeliwa. Co to jest stal? Sposoby otrzymywania (wytapiania stali), stopowanie i rafinacja pozapiecowa, sposoby jej odlewania (COS – ciągłe odlewanie stali, odlewanie z góry, odlewanie syfonowe – z dołu). Dendryty. Jak się ich pozbyć? Próby naprawy likwacji we wlewkach - obróbka plastyczna na gorąco: walcowanie, ciągnienie, kucie (swobodne, matrycowe, na prasach hydraulicznych, młotach lub kowarkach), stopień przerobu i jego wpływ na jednorodność struktury a przez to na jednorodność własności.
- Własności mechaniczne i technologiczne stopów żelaza oraz metody ich wyznaczania: Statyczna próba rozciągania i ilość informacji, które można z niej pozyskać: własności mechaniczne (prawo Hoock’a, granica proporcjonalności, granica sprężystości, górna i dolna granica plastyczności lub umowna granica plastyczności, granica wytrzymałości, naprężenie zrywające), własności plastyczne (wydłużenie, przewężenie). Twardość, mikrotwardość, która metoda, rozmiar kulki przy Brinell’u – dobór siły prasującej w zależności od rodzaju badanego materiału i wielkości kuki, Rockwell, Vickers, pomiary dynamiczne: młotek Poldiego. Udarność. Czym i jak ją badać? Wpływ składu chemicznego (ilości węgla), temperatury, stanu obróbki (struktury), składu chemicznego i użytych pierwiastków stopowych na temperaturę przejścia w stan kruchy. Wpływ temperatury (otoczenia, obniżonej, podwyższonej na własności stopów żelaza i na własności technologiczne stali).
- Wykres równowagi faz żelazo-węgiel:
- Wykres Fe-Fe3C, jego podział na stale, staliwa, żeliwa. Stale węglowe i ich charakterystyka (skład fazowy), stale nisko-, średnio- i wysokowęglowe. Analiza składu fazowego stali staliw i żeliw w oparciu o wykres jak i zdjęcia metalograficzne. Wpływ budowy fazowej na własności tych grup materiałów (stale do obróbki plastycznej na zimno lub na gorąco) i ich odporność korozyjną (ilość faz i ich wpływ na korozję elektrochemiczną).
- Co poprawiają, co psują pierwiastki stopowe? Dlaczego je stosujemy? Jak zmieniają punkty charakterystyczne (temperatury, stężenia C) na wykresie Fe-C, rozszerzenie lub zawężenie pól występujących na wykresie (pierwiastki ferrytotwórcze, pierwiastki austenitotwór-cze). Pierwiastki zmieniające potencjał Fladego – Cr i niebezpieczeństwo występowania korozji międzykrystalicznej. Pierwiastki poprawiające żaroodporność, żarowytrzymałość i sprężystość.
- Stale. Podział i klasyfikacja stali ze względu na różne kryteria: ze względu na sposób ich otrzymywania (wytapiania), ze względu na sposób odtlenienia (uspokojone, półuspokojone, nieuspokojone), ze względu na użyte pierwiastki stopowe lub ich ilość (stale niestopowe, stale nisko-, średnio-, wysokostopowe), ze względu na ilość węgla (stale nisko-, średnio- lub wysoko węglowe), ze względu na własności i ich przeznaczenie (stale konstrukcyjne, stale narzędziowe, stale o szczególnych własnościach), ze względu na jakość, ze względu na rodzaj produktów, ze względu na postać, ze względu na stan kwalifikacyjny, znakowanie stali według norm europejskich, numery stali, inne systemy oznaczania stali, bazy materiałowe, zamienniki i ich oznaczenia w innych krajach.
|
Dzień 2 | - Stale niestopowe - stale nisko, średnio, wysokowęglowe, struktury stali węglowych, wpływ domieszek, zanieczyszczeń i wtrąceń niemetalicznych. Stale niestopowe konstrukcyjne, maszynowe i na urządzenia ciśnieniowe, stale niestopowe spawalne drobnoziarniste, stale niestopowe do ulepszania cieplnego, stale niestopowe do nawęglania lub azotowania, stale niestopowe automatowe, stale niestopowe o określonym przeznaczeniu, stale niestopowe niskowęglowe do obróbki plastycznej na zimno, stale niestopowe do cynkowania i powlekania innymi metalami, stale niestopowe do powlekania powłokami niemetalowymi, stale niestopowe narzędziowe.
- Stale stopowe - stale mikrostopowe o podwyższonej granicy plastyczności, stale stopowe o podwyższonej granicy plastyczności do obróbki plastycznej na zimno, stale niskostopowe konstrukcyjne i na urządzenia ciśnieniowe, spawalne z mikrododatkami, stale spawalne drobnoziarniste, stale spawalne o podwyższonej wytrzymałości ulepszane cieplnie lub utwardzane wydzieleniowo, stale maszynowe z mikrododatkami, stale konstrukcyjne trudnordzewiejące, stale stopowe konstrukcyjne i maszynowe do ulepszania cieplnego, stale stopowe sprężynowe, stale stopowe maszynowe do nawęglania, stale stopowe do azotowania, stale stopowe na elementy łożysk tocznych
- Stale stopowe narzędziowe - stale szybkotnące, stale szybkotnące spiekane, węglikostale, węgliki spiekane, stale narzędziowe stopowe do pracy na gorąco, stale narzędziowe stopowe do pracy na zimno
- Stale i stopy żelaza o szczególnych własnościach - stale stopowe do pracy w podwyższonej temperaturze, stale żaroodporne i żarowytrzymałe, stale zaworowe, stale i stopy oporowe, nadstopy i stopy wysokożarowytrzymałe
- Korozja – podstawy. Szereg elektrochemiczny pierwiastków (przypomnienie). Korozja chemiczna czy elektrochemiczna, która częściej i dlaczego. Ilość faz wewnątrz struktury i ich wpływ na odporność korozyjną. klasyfikacja zjawisk korozyjnych, mechanizmy korozji, rodzaje środowisk korozyjnych, rodzaje zniszczeń korozyjnych (korozja równomierna i jej szybkość, wżerowa, selektywna, naprężeniowa, zmęczeniowa, selektywna, międzykrystaliczna.
- Stale odporne na korozję. Stale ferrytyczne wysokochromowe odporne na korozję, stale martenzytyczne wysokochromowe odporne na korozję, stale umacniane wydzieleniowo odporne na korozję, stale austenityczne chromowo-niklowe odporne na korozję, stale austenityczne chromowo-niklowo-manganowe odporne na korozję, stale ferrytyczno-austenityczne odporne na korozję, stale chromowo-niklowe odporne na korozję na wszczepy chirurgiczne.
|
Dzień 3 | - Stale do pracy w obniżonej temperaturze
- Stale odporne na ścieranie
- Stale o szczególnych własnościach magnetycznych
- Wysokowytrzymałe niskowęglowe stale utwardzane wydzieleniowo typu „maraging”
- Odlewnicze stopy żelaza
- Staliwa. Staliwa niestopowe, staliwa stopowe, staliwa stopowe narzędziowe, staliwa stopowe żaroodporne i żarowytrzymałe, staliwa stopowe odporne na korozję.
- Żeliwa. Żeliwa niestopowe, żeliwo szare, żeliwo modyfikowane, żeliwo, sferoidalne, żeliwo sferoidalne hartowane z przemianą izotermiczną, żeliwo białe, żeliwo połowiczne, żeliwo ciągliwe, żeliwa stopowe, żeliwa stopowe o podwyższonej odporności na ścieranie, żeliwa stopowe żaroodporne i żarowytrzymałe, żeliwa stopowe do pracy w niskiej temperaturze, żeliwa stopowe o szczególnych własnościach fizycznych.
|